ขี้หลงขี้ลืมเรื่องราวเก่าๆ เท่ากับเป็นคนหัวดี!

คนที่จำรายละเอียดเรื่องราวที่ประสบพบมาได้อย่างอย่างชัดเจนแจ่มแจ้งไม่ว่าจะผ่านไปนานเท่าใด ใครๆ เขาก็ชมว่าเป็นคนหัวดีความจำดี แต่ที่จริงแล้วการหลงๆ ลืมๆ นึกรายละเอียดเรื่องราวเก่าๆ ไม่ค่อยออกต่างหากที่ถือว่าเป็นคนหัวดีกว่า วิทยาศาสตร์ยืนยันมาว่าอย่างนี้!

การศึกษาเรื่องความทรงจำในชื่อ “The Persistence and Transience of Memory” ซึ่งได้รับการเผยแพร่ในวารสารด้านประสาทวิทยา โดยสองนักวิจัย เบล ริชาร์ด และ พอล แฟรงก์แลน จากมหาวิทยาลัยโตรอนโต ชี้ว่า สมองส่วนฮิปโปแคมปัสซึ่งทำหน้าที่จัดระเบียบความทรงจำจะละทิ้งความทรงจำพวกรายละเอียดยิบย่อยของเรื่องราวเก่าๆ ไป เพื่อจดจำเรื่องราวใหม่หรือสร้างความทรงจำชุดใหม่

พฤติกรรมเช่นนี้ของฮิปโปแคมปัสคือทำให้สมองจดจำอย่างมีประสิทธิภาพอันนำมาสู่การตัดสินใจที่ดีและเด็ดขาด แม้จะจำรายละเอียดเล็กๆ น้อยๆ ไม่ได้ แต่ยังจดจำแก่นหลักหรือสิ่งที่จำเป็นได้ดี นำมาสู่การตัดสินใจที่ประสิทธิภาพจากการโฟกัสตรงลงไปที่ข้อมูล(ความทรงจำ)ที่สำคัญและจำเป็นจริงๆ เท่านั้น ขณะที่ผู้ที่สมองท่วมท้นไปด้วยชุดความทรงจำอันเต็มไปด้วยรายละเอียดยิบย่อย การตัดสินใจมักละล้าละลังหรือตัดสินใจได้ไม่ดี

ในเง่ของวิวัฒนาการมนุษย์ ลักษณะการทำงานเช่นนี้ของสมองนี่เองทำให้มนุษย์เรียนรู้ที่จะปรับตัวให้เข้ากับสิ่งใหม่และอยู่รอดมาได้ คือโฟกัสแต่เรื่องสำคัญเท่านั้นเพื่อความอยู่รอด ขณะเดียวกันก็เรียนรู้สิ่งใหม่ได้เป็นอย่างดี

ภาพ: Johnhain / pixabay

ส่วนในปัจจุบันที่เป็นยุคแห่งข้อมูลข่าวสารผ่านปลายนิ้ว มนุษย์เรายิ่งไม่จำเป็นต้องจดจำเรื่องเล็กๆ น้อยๆ ให้มากมาย เพราะสามารถเสิร์ชหาจากอินเทอร์เน็ตเอาเมื่อไรก็ได้ การเรียนรู้เทคนิคการค้นข้อมูลที่มีประสิทธิภาพจึงน่าจะสำคัญกว่าการพยายามจำรายละเอียดยิบย่อยเหล่านั้นให้ได้ทั้งหมด

อย่างไรก็ตามการเรียนรู้จดจำเรื่องราวใหม่ๆ จำเป็นต่อการใช้ชีวิตและพัฒนาตนเองของมนุษย์ การออกกำลังกายจะช่วยกระตุ้นการเกิดใหม่ของเซลล์ประสาทในสมองส่วนฮิปโปแคมปัสได้ ทำให้การเรียนรู้จดจำสิ่งใหม่ๆ ได้ดีและมีประสิทธิภาพ แพทย์จึงแนะนำให้ผู้ย่างเข้าวัยชราออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอเพื่อลดความเสี่ยงโรคอัลไซเมอร์จากอาการสมองเสื่อมในส่วนฮิปโปแคมปัส (Demantia) จะได้ไม่เกิดอาการประเภทเพิ่งดูเพิ่งอ่านอ่านอะไรมาแปบๆ ก็จำไม่ได้ หรือจู่ๆ ก็ลืมเรื่องกำลังอยู่เสียสนิท

ฉะนั้นหากนึกรายละเอียดของเรื่องราวเก่าๆ ไม่ออก นั่นไม่ได้แปลว่าคุณความจำไม่ดี แต่หมายความว่าสมองของคุณทำงานได้เหมาะสมตามที่มันควรเป็นแล้วต่างหากเล่า!

อ้างอิง: apost, CNN