NEW RELEASE: คุยกับภาคภูมิ วงศ์ภูมิ ก่อนฝนจะตกที่ห้วยขาแข้ง

หากพูดถึงผู้กำกับภาพยนตร์สยองขวัญฝีมือดีของไทย ชื่อของโอ๋-ภาคภูมิ วงศ์ภูมิ แห่งค่ายหนัง GTH ที่เคยฝากผลงานหลอนๆ อย่าง “ชัตเตอร์” “แฝด” “สี่แพร่ง ตอน เที่ยวบิน 224” และ “ห้าแพร่ง ตอน รถมือสอง” คงเป็นชื่อแรกๆ ที่เรานึกถึง

แต่ภาพยนตร์เรื่องล่าสุดที่โอ๋โดดมากำกับในชื่อ “ฝนตกที่ห้วยขาแข้ง” 1 ใน 4 หนังสั้นจากโครงการ “คีตราชนิพนธ์ บทเพลงในดวงใจราษฎร์” ผู้กำกับหนุ่มคนนี้กลับหยิบเรื่องราวของสืบ นาคะเสถียร ผู้พิทักษ์ผืนป่าที่ยังคงอยู่ในความทรงจำของคนไทยมาบอกเล่า โดยได้แรงบันดาลใจจากเพลงพระราชนิพนธ์ “สายฝน” ที่เขาคุ้นหู

ฝนที่ตกลงมาจะคืนความชุ่มชื่นให้คนไทยมากน้อยแค่ไหน คนที่ให้คำตอบดีที่สุดก็น่าจะเป็นเขาเอง
 

“ฝนตกที่ห้วยขาแข้ง” นำแสดงโดย นพชัย ชัยนาม
ภาพ: คีตราชนิพนธ์

อยากให้เล่าที่มาที่ไปของโครงการ “คีตราชนิพนธ์ บทเพลงในดวงใจราษฎร์”

เริ่มแรกเลยโครงการนี้เป็นของพี่ดาว (นิดา สุทัศน์ ณ อยุธยา) โปรเจกต์เมเนเจอร์ของสยามสตูดิโอซึ่งเป็นปูชนียบุคคลที่ shape วงการโฆษณาไทยช่วงแรกๆ เลย พี่เขาอยากทำโครงการนี้ขึ้นมาเลยติดต่อผู้กำกับหลายคน ก็ติดต่อมาทาง GTH ด้วย ซึ่งเขาก็ให้ผมเข้าไปคุย แต่ปรากฏว่าช่วงนั้นพี่ดาวเขาเสียชีวิตพอดี นี่คือโครงการสุดท้ายของพี่เขา ผมก็ไม่ได้เจอพี่ดาว จากนั้นก็มีคนมารับช่วงทำแทน ซึ่งพอเข้าไปฟังบรีฟครั้งแรก เราก็อยากทำมากๆ

จากบทเพลงพระราชนิพนธ์ “สายฝน” ออกมาเป็นหนังสั้นเล่าเรื่องราวชีวิตของสืบ นาคะเสถียรได้อย่างไร

โจทย์ของเขาคือเราฟังเพลงพระราชนิพนธ์แล้วได้แรงบันดาลใจอะไร ผู้กำกับตีความได้เต็มที่ ให้อิสระเราว่าจะเล่าเรื่องยังไงก็ได้เลย ไม่จำเป็นต้องนำเพลงมาอยู่ในภาพยนตร์ชัดเจนขนาดนั้นก็ได้ ก่อนเสนอเรื่อง ผมเลยขอลิสต์เพลงพระราชนิพนธ์มาดูว่ามีเพลงอะไรบ้าง ซึ่งเขาก็ขีดเลือกกันไปหลายเพลงแล้ว ยังเหลือเพลงหนึ่งที่สะดุดตาคือ “สายฝน” เป็นเพลงที่ผมค่อนข้างคุ้นหู แทบจะร้องได้เลย พอเอามาฟังอีกรอบก็พบว่าเพราะมาก เนื้อหาเพลงพูดถึงความเมตตา ความเอื้ออาทร และการต่อสู้ในนั้น
           
เรามาปิ๊งไอเดียตรงเนื้อร้องท่อน ‘เหมือนจะเอนรากคลอนถอนไป แต่เหล่าไม้ยิ่งกลับงาม’ เหมือนมีพายุฝน แทนที่ป่าไม้จะหาย มันกลับยิ่งเจริญงอกงามขึ้น ฟังปุ๊บอยู่ๆ ก็นึกภาพคุณสืบ นาคะเสถียรขึ้นมา ทีแรกยังไม่แน่ใจว่ามันจะเกี่ยวกับหนังสั้นเฉลิมพระเกียรติหรือเปล่า แต่สิ่งที่ผมยึดไว้ก็คือสิ่งที่คุณสืบทำค่อนข้างตรงกับพระราชดำรัสของพระเจ้าอยู่หัวหลายข้อ อย่างเรื่องการทำเพื่อส่วนรวม ก็ลองไปเสนอเขาด้วยความกังวลว่าเขาจะเอาด้วยหรือเปล่า ปรากฏว่าทางนั้นฟังปุ๊บก็ยินดีเลย เสนอโปรเจกต์ผ่านใน 5 นาที

สืบ นาคะเสถียรในความทรงจำ

ช่วงเรียนม.1 ผมเห็นวิดีโอฉายอยู่ในโรงอาหารที่โรงเรียน เป็นภาพตอนคุณสืบลงไปช่วยกวางในน้ำ ผมก็สงสัยว่าผู้ชายคนนี้เป็นใคร ก็ค่อยๆ มารู้ว่าเขาคือคนที่พิทักษ์ป่าไม้แล้วฆ่าตัวตาย แต่ไม่รู้รายละเอียดว่าเป็นยังไง พอโตมาเริ่มอ่านหนังสือถึงรู้ว่าผู้ชายคนนี้คือคนที่เสียสละมหาศาลกับผืนป่าเมืองไทยและสัตว์ป่า เขาทิ้งมรดกหลายอย่างไว้ให้กับคนไทย แต่กลับไม่เคยมีใครสร้างเป็นภาพยนตร์ที่มีคนแสดงเลย ซึ่งถ้าเป็นต่างประเทศนี่เป็นหนังใหญ่ไปแล้ว ผมอยากทำ และเชื่อว่าผู้กำกับหลายคนก็คงคิดแบบนี้ แต่ด้วยความที่มันเป็นหนังที่ขายยากในตลาดภาพยนตร์เมืองไทย โครงการนี้เลยถูกพับไว้ในใจ ซึ่งผมคิดว่าครั้งนี้แหละคือโอกาสที่พอดี

ได้รู้จักตัวตนของคุณสืบ นาคะเสถียรเพิ่มขึ้นจากการทำหนังสั้นเรื่องนี้ไหม

ก่อนทำเราต้องรีเสิร์ชข้อมูลอย่างจริงจัง ก็ไปขอหนังสือมาจากสำนักพิมพ์สารคดีมาอ่านอีกรอบ ว่ารายละเอียดของชีวิตเขาเป็นอย่างไร พี่อัม-อัมราภรณ์ แผ่นดินทอง คนเขียนบทร่วมกับผมเขาอ่านแล้วก็ร้องไห้เลย ผมก็จี๊ดเหมือนกัน ปัญหาคือเรื่องของคุณสืบมันเยอะมาก เราจะเล่ามาในหนังสั้น 20 นาทีได้ยังไง ก็ต้องรีเสิร์ชต่อ คราวนี้เราไปที่มูลนิธิสืบนาคะเสถียร ซึ่งเขาให้ความร่วมมือดีมาก ให้ข้อมูลหลายๆ อย่างที่เราไม่เคยเห็นมาก่อน อย่างสไลด์ภาพที่คุณสืบถ่ายไว้ ได้พูดคุยกับเพื่อนคุณสืบ และสิ่งหนึ่งที่ผมไม่เคยรู้มาก่อนเลยคือคุณสืบมีลูกสาวอยู่คนหนึ่ง ทำให้สรุปได้ว่าเราน่าจะเล่าจากมุมมองของลูกสาวคุณสืบ เป็นเรื่องของพ่อกับลูกด้วย แล้วก็เลือกเอาช่วงเวลาที่เข้มข้นที่สุดของชีวิตคุณสืบ คือ 5 ปีสุดท้าย

บรรยากาศการถ่ายทำในป่าเป็นอย่างไรบ้าง

ตอนเขียนบทเราก็เต็มที่ใช่ไหม ช่วยกวาง มีเขื่อน แต่พอมาถึงขั้นตอนโปรดักชั่นจริงๆ งบประมาณที่ได้ก็คือหนังสั้น ไม่สามารถทำตามใจได้ แต่จะให้ผมตัดซีนช่วยกวางที่เป็นภาพจำของคุณสืบก็เป็นไปไม่ได้ ผมเลยต้องพยายามวางแผนรัดกุมให้ทุกอย่างเสร็จภายในคิวถ่าย 4 วัน โชคดีที่เราได้ทีมงานที่ทำหนังใหญ่ของ GTH แทบทุกตำแหน่งที่ยินดีมาช่วยเพราะเป็นหนังเฉลิมพระเกียรติ และได้ทีมที่เรื่องทำเรื่อง “คิดถึงวิทยา” ด้วย ซึ่งเขาเคยไปถ่ายทำที่เขื่อน รู้ปัญหาหมดแล้วว่าจะเจออะไรบ้าง มาถ่ายเรื่องนี้เลยเป็นงานหมูเลย แถมคุณปีเตอร์-นพชัย ชัยนามก็เป็นนักแสดงมืออาชีพมาก เล่นเทค สองเทคผ่าน งานเลยค่อนข้าง flow มาก

“ฝนตกในห้วยขาแข้ง” จะช่วยกระตุ้นให้เกิดความตื่นตัวเรื่องป่าไม้ของไทยมากน้อยแค่ไหน

ส่วนตัวแล้วผมไม่ได้เป็นเดินป่าหรือเข้ากลุ่มอนุรักษ์ธรรมชาติขนาดนั้น แต่สิ่งที่ผมตระหนักและเชื่อว่าเป็นแนวคิดที่เอาไปปรับใช้ได้ทุกอย่าง ไม่ใช่แค่การอนุรักษ์ คือความคิดเพื่อส่วนรวม เห็นตัวตนของแต่ละคนเล็กกว่าส่วนรวม เมื่อไหร่ที่เราคิดอย่างนี้กันได้ทุกคน ประเทศในทุกๆ ด้านจะดีหมด ซึ่งทุกวันนี้ความคิดแบบเอาส่วนรวมเป็นที่ตั้งมันไม่ค่อยมี แล้วผมเชื่อว่าหนังสั้นเรื่องนี้น่าจะไปกระตุ้นความคิดของคนไทยให้มองส่วนรวมมากกว่าส่วนตัว ส่วนเรื่องการอนุรักษ์ธรรมชาติ ถ้าเกิดหนังเรื่องนี้สามารถไปกระทบใจใครให้เขาตื่นตัวได้ ผมก็รู้สึกว่ามันดีมากๆ เลยครับ

คนไทยจะได้รับอะไรกลับไปจากการชมหนังสั้นทั้ง 4 เรื่องนี้

ทั้ง 4 เรื่องจะแตกต่างกันหมดทั้งโทนเรื่องและช่วงวัยตัวละคร อย่างของผมจะซีเรียสหน่อย ของพี่สิน-ยงยุทธน่าจะเป็นตอนที่ดูแล้วยิ้มได้ ของพี่อุ๋ย-นนทรีย์ก็เป็นเรื่องของคนแก่ที่น่าสนใจมาก พอดูจบทุกเรื่อง ผมเชื่อว่าน่าจะให้เรามีกำลังใจใช้ชีวิตต่อไป อีกอย่างคือบทเพลงพระราชนิพนธ์ที่อัญเชิญมาไว้ในหนัง ทุกเพลง arrange ใหม่หมดตามสไตล์ของแต่ละคน อย่างเพลงสายฝนซึ่งมีเมโลดี้ที่เพราะมาก ผมก็ดีไซน์ไว้ตั้งแต่ต้นแล้วว่าจะใส่ทำนองของเพลงไว้ช่วงสุดท้ายของหนังซึ่งจะลงตัวพอดี เพราะหนังผมเศร้า แต่การที่มีเพลงนี้อยู่ในหนังมันจะช่วยอุ้มอารมณ์ไว้ได้
 

NEW RELEASE: พูดคุยกับศิลปินที่มีผลงานใหม่น่าจับตามอง สำรวจความคิดเบื้องหลังและทัศนคติดีๆ ที่จะเปลี่ยนมุมมองบางอย่างกับคุณ
มีใครน่าสนใจหรืออยากให้สัมภาษณ์ใคร ส่งมาบอกเราได้ที่ [email protected]