ความเป็นมาชื่อ Gotham เมืองอาชญากรรมจาก Batman ที่มีอยู่บนโลกนี้จริง ๆ

ในจักรวาลโลกคอมมิคของมาร์เวล “ก็อธแธม” (Gotham) คือเมืองใหญ่ที่เจริญโอ่อ่า เต็มไปด้วยแสงสี ทว่าก็อุดมไปด้วยคอร์รัปชั่นและอาชญากรรมไปในเวลาเดียวกัน มันยังเป็นที่ตั้งของคฤหาสน์ตระกูลเวย์น หรือรังลับของซูเปอร์ฮีโร่แห่งรัตติกาลอย่าง แบทแมน (Batman) นั่นเอง ตัดกลับมมาที่โลกแห่งความเป็นจริง รู้ไหมว่าสถานที่ที่ชื่อ “Gotham” นี้ก็มีอยู่จริง เกิดขึ้นก่อนมาช้านาน และเป็นที่มาของชื่อเมืองก็อธแธมในแบทแมนด้วย

หมู่บ้าน Gotham ในน็อตติงแฮมเชอร์
ในมณฑลน็อตติงแฮมเชอร์ประเทศอังกฤษ มีหมู่บ้านที่ชื่อว่า “Gotham” ตั้งอยู่ (ออกเสียงว่า goat-em ‘โกท-เทม’ ตามการลดเสียงจาก Goat town, ส่วน Gotham ของมาร์เวลออกเสียงว่า goth-am ‘ก็อธ-แธม’) และเมื่อย้อนกลับไปในศตวรรษที่ 13 ชาวบ้านที่หมู่บ้านแห่งนี้มีชื่อเสียงเป็นที่เลื่องลือเรื่องความ “บ้า” แต่เป็นความบ้าอย่างมีแผนการแยบยลทีเดียว

ในสมัยนั้น King John กษัตริย์ผู้ปกครองอังกฤษ (องค์เดียวกับที่อยู่ในเรื่อง Robin Hood) มีความคิดจะสร้างบ้านพักใกล้ ๆ หมู่บ้านไว้ใช้ตอนล่าสัตว์ ดังนั้นทางทุกสาย ถนนทุกเส้น ที่พระราชาจอห์นจะสัญจรผ่านเพื่อไปยังที่แห่งนี้ จะกลายเป็นทรัพย์สินของกษัตรย์ไปโดยปริยาย นั่นหมายความว่าชาวบ้านที่เดิมเคยใช้เส้นทางนั้นมาก่อนจะต้องเสียภาษีก้อนโตเพื่อขอใช้เส้นทางร่วม

ชาวบ้าน Gotham ไม่อยากให้ถนนในหมู่บ้านของตนตกเป็นของพระราชา จึงออกอุบายแกล้ง “บ้า” เพื่อไม่ให้ข้าราชบริพารและพระราชารุกล้ำเข้ามายังพื้นที่ของพวกเขา เพราะสมัยนั้นมีความเชื่อกันว่า การบ้านั้นเป็นโรคติดต่อ!

ภาพ: Asterion/wikipedia

เพื่อแสดงให้เห็นว่าโรคบ้าเสียสติกำลังระบาดที่นี่ ชาวบ้านได้ตีรั้วขึ้นรอบ ๆ ต้นไม้ที่นกคุกคูมาอาศัยอยู่ เพื่อไม่ให้นกเหล่านี้ที่อพยพมาพักชั่วคราวในฤดูร้อนบินจากไปได้ หมายป้องกันไม่ให้ฤดูหนาวมาถึง, พยายามทำให้ปลาไหลจมน้ำตาย, กลิ่งก้อนชีสลงมาจากเนินเขาโดยเชื่อว่ามันจะกลิ้งไปจนถึงตลาดในน็อตติงแฮมได้เอง ฯลฯ

ไม่เชื่อก็ต้องเชื่อว่าการกระทำเสแสร้งแกล้งเพี้ยนทั้งหมดเหล่านี้สัมฤทธิ์ผล ชาวบ้านช่วยกันรักษาเส้นทางในหมู่บ้านจากการถูกพระราชาครอบครองไว้ได้ อันทำให้เกิดคำเรียกขานว่า “Wise men of Gotham” หรือ ผู้ปราดเปรื่องแห่งโกทเทมขึ้นมา เรื่องราวนี้ถูกถ่ายทอดออกไปทั้งในบทเพลงกล่อมเด็ก การเล่าขานต่อ ๆ กัน และมีการตีพิมพ์มันในหนังสือเรื่องเล่าเก่าแก่ The Merie Tales of the Mad Men of Gotham ในช่วงศควรรษที่ 15 ด้วย

จาก Gotham ในโลกแห่งความเป็นจริง สู่ Gotham ในเรื่องแต่ง
เรื่่องราวของ Wise men of Gotham เป็นที่บอกเล่ากันไปทั่วในคนทุกผู้ทุกหมู่ที่ใช้ภาษาอังกฤษ จนกระทั่งในปี 1807 วอชิงตัน ไอฟ์วิง นักเขียนเรื่องสั้นชาวอเมริกันได้เปรียบเปรยมหานครนิวยอร์ก ในสหรัฐฯ ที่กำลังเจริญขึ้นอย่างยุ่งเหยิงและอุดมไปด้วยอาชญากรรม ว่าเป็นดั่งโกทเทมยุคปัจจุบัน (the modern-day Gotham) ไว้ในหนังเรื่องสั้นรายสะดวกชื่อ Salmagundi

ในเวลาต่อมา ชื่อ Gotham จึงถูกใช้ในการเรียกแทนมหานครนิวยอร์กในเชิงเสียดสีไปโดยปริยาย และยังคงใช้กันอยู่จนถึงปัจจุบันนี้

สู่เมือง Gotham ใน Batman
แบทแมน ปรากฏตัวครั้งแรกในหนังสือการ์ตูนของมาร์เวลชื่อ Detective Comics ฉบับที่ 27  ตีพิมพ์เมื่อปี 1939 บิล ฟิงเกอร์ ผู้เขียนคอมมิคส์บรรยายถึงสถานที่อันเป็นจุดเกิดเรื่องราวว่าเป็นเมืองอันแออัดคับคั่งไว้ในฉบับที่ 29 ก่อนจะระบุชื่อลงไปอย่างชัดเจนว่ามันคือมหานครนิวยอร์กในฉบับที่ 31 แต่ก็ยังไม่เป็นที่พอใจ บิลค้นคว้าหาชื่อใหม่โดยการเปิดสมุดหน้าเหลืองนครนิวยอร์ก และสะดุดตากับชื่อร้าน “Gotham Jewelers” จึงได้หยิบเอาชื่อ Gotham (ที่ออกเสียงว่า “ก็อธแธม”) มาใช้เป็นชื่อเมืองรังค้างคาวนี่เอง

อย่างไรก็ตามในขณะนั้น บิล ฟิงเกอร์ เองก็ยังไม่ทราบถึงความเชื่อมโยงของชื่อนี้กับหมู่บ้านโกทเทม ในประเทศอังกฤษ ความเชื่อมโยงนี้เพิ่งจะมารับทราบกันจากผู้เขียนเรื่องแบทแมนคนหลัง ๆ นี่เองล่ะ

ภาพ: Alan Murray-Rust/wikipedia

โรงแรม The Cuckoo Bush Inn  ภาพ: Andy Jamieson/wikipedia

ภาพ: Alan Murray-Rustn/wikipedia

กังหันบอกทิศลมในหมู่บ้าน Gotham ยังมีรูปแบทแทนอยู่ด้วย     ภาพ: John Beniston/wikipedia

ที่มา: atlasobscura, BBC, wikipedia
ภาพ: gothamvillage.org.uk, wikipedia, wikia