แท่งไฟหมุน ๆ สีแดง-ขาว ตามร้านตัดผมมีที่มายังไง มาดูประวัติของมันกัน

เคยสงสัยกันไหมว่าทำไมร้านตัดผมที่ออกแนวโบราณ ๆ สักนิด หรือพวกร้านบาร์เบอร์ตัดแต่งผมท่านชาย ถึงมักมีแท่งไฟกลม ๆ หมุน ๆ ลายสีขาว-แดงกันนะ เรื่องนี้มีที่มา และมัน…ออกจะนองเลือดอยู่สักหน่อย

ต้นกำเนิดเสาสีขาว-แดง
ย้อนกลับไปสมัยยุคกลาง (ช่วงเวลาระหว่างศตวรรษที่ 5-15) ที่มีการคิดค้นไปมีดคมกริบขึ้นมาได้แล้ว การใช้มีดโกนเพื่อตัดแต่งทรงผมให้เหล่าสุภาพบุรุษทั้งหลาย ก็เป็นหน้าที่ของช่างตัดผม แต่นั่นไม่ใช่เพียงงานเดียวที่กระทำกันในร้านบาร์เบอร์เท่านั้น ช่างตัดผมในยุคนั้นยังมีหน้าที่เทียบเท่าหมอ ทั้งบริการถอนฟัน และถ่ายเลือด (bloodletting) อันเชื่อว่าสามารถรักษาให้หายจากอาการเจ็บป่วยต่าง ๆ ได้ อันเป็นที่มาของคำว่า barber-surgeons เพราะทำได้ทั้งตัดผมและผ่าตัด

อุปกรณ์ที่ใช้ในการถ่ายเลือดก็ได้แก่ 1.) เสาไม้หนึ่งหลักเอาไว้ให้ผู้ป่วยจับยึดให้แน่น เพื่อให้เส้นเลือดปูดนูนออกมาเห็นได้ชัด 2.) อ่างไว้รองเลือดหรือเอาไว้ใส่ตัวทากในกรณีใช้ทากดูดเลือดออก และ 3.) ผ้าพันแผล

เมื่อเสร็จสิ้นกระบวนการรักษาด้วยการถ่ายเลือด ผ้าพันแผลก็จะถูกซัก บางจุดก็ซักออกกลับเป็นสีขาว แต่บ้างคราบเลือดก็ฝังแน่นย้อมแถบผ้าเป็นสีแดง แล้วนำไปพันกับเสาไม้ที่และตั้งตากไว้หน้าร้าน มองเห็นเป็นลายเกลียว ๆ สีแดงขาวสลับกัน เป็นทั้งการตากผ้าและโฆษณาไปในตัวด้วยว่า ที่ร้านนี้ให้บริการรักษาด้วยการถ่ายเลือดนั่นเอง

ภาพ: wikipedia.org

มาถึงตรงนี้คงพอจะนึกกันออกแล้วใช่ไหม ว่าไฟหมุน ๆ สีขาวแดงหน้าร้านทำผมมีที่มาอย่างไรกัน…สีขาวนั้นก็มาจากผ้าพันแผล ส่วนสีแดงคือสีของเลือดนั่นเอง ขณะที่ไฟหมุนหน้าร้านบาร์เบอร์บางแห่งก็มีสีน้ำเงินเข้ามาร่วมด้วย ซึ่งนั่นก็นับเป็นสีแทนเส้นเลือดดำปูดที่โปนผ่านผิวมองเห็นเป็นสีน้ำเงินนั่นเอง

จุดสิ้นสุด barber-surgeons
การบริการตัดผมผสมถ่ายเลือดยังคงมีให้บริการเรื่อยมา จนกระทั่งในปี 1745 เมื่ออังกฤษออกกฎหมายให้อาชีพช่างตัดผมและผู้ผ่าตัดต้องแยกจากกันโดยเด็ดขาด แต่กระนั้น เสาสีขาว-แดง ก็ยังคงถูกใช้เป็นสัญลักษณ์ของร้านทำผมอยู่เรื่อยมา จวบจนถึงปัจจุบันนี้

ภาพ: Jez Timms / stocksnap.io

ผู้ผลิตรายใหญ่ของเสาไฟหมุน ๆ ตามร้านบาร์เบอร์
ตั้งแต่กลางศตวรรษที่ 19 ลงไป เสาไฟหมุน ๆ อันเป็นสัญลักษณ์ของร้านบาร์เบอร์นั้น ส่วนใหญ่มีที่มาจากบริษัทวิลเลียม มาร์วี คอมพานี ที่เกิดขึ้นโดยนายวิลเลียม มาร์วี เซลส์แมนขายอุปกรณ์ร้านบาร์เบอร์ที่ผันตัวมาเป็นผู้ผลิตเสาหมุนสัญลักษณ์ร้านทำผม หลังจากเจ้าตัวเห็นเสาแบบเก่าแล้วคิดว่าเขาทำสิ่งที่ดีกว่านี้ได้ ในที่สุดมันก็ออกมาสมบูรณ์ในหน้าตาแท่งไฟลายเกลียวสีขาว-แดง-น้ำเงิน อยู่ภายในกระเปาะแก้วใส ปิดหัวท้ายด้วยอลูมิเนียมสีเงิน เป็นรูปร่างหน้าตาอย่างที่เราเห็นในปัจจุบันนี่เอง

ภาพ: DaveBleasdale Flickr via Compfight cc

ภาพ: wmmarvyco.com

ที่มา: The Sun, businessinsider, wikipedia, mentalfloss